Tam cúc là một trò chơi bài phổ biến ở Việt Nam, thường được chơi trong những dịp tết nguyên đán hoặc các dịp lễ hội. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách chơi tam cúc đúng cách. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ hướng dẫn các bạn cách chơi tam cúc một cách đơn giản và hiệu quả nhất.
Vậy bài lá tam cúc là gì?
Tam cúc là một thể loại bài vô cùng hấp dẫn xuất hiện đầu tiên ở miền Bắc và với sự phổ biến có thể bắt gặp ở bất cứ đâu hiện nay. Một thể loại bài gắn liền với tầng lớp bình dân để giải trí lúc thời gian rảnh rỗi.
Bởi chính sự gắn liền với thói quen và tập tục của người Bắc mà những lúc nông nhàn trong các ngày hội hay lễ tết sẽ tụ tập tham gia chơi. Đặc biệt là tam cúc thường thích hợp cho nữ vì số lượng quân ít, dễ nhớ, dễ hiểu.

Ván bài tam cúc bắt đầu thông thường sẽ có 4 người tuy nhiên vẫn có thể chơi nếu có từ 2 người và tùy theo số lượng người chơi mà luật và cách chơi cũng thay đổi. Tức là sẽ bỏ đi 1 hoặc là bỏ đi 5 quân theo quy định của ván bài.
Bộ bài tam cúc cũng có thể mua ở hầu hết các tiệm bán hàng tiện lợi hay cửa hàng tạp hóa hay như thời công nghệ là trang thương mại điện tử. Đặc biệt chúng ta cũng cần chú ý tới việc lầm tưởng tam cúc với tổ tôm vì chúng không hề giống nhau, tam cức sẽ chia thành màu đỏ và màu đen cùng 7 loại quân hình đơn giản còn tổ tôm có tới 120 quân chia thành 30 loại và hình vẽ phức tạp.
Bên cạnh đó với ngày nay nếu bạn không có “cạ” chơi tam cúc theo truyền thống thì có thể lựa chọn đánh tam cúc online. Đổi thưởng hoặc tải nhiều bản game phong phú và dù là hình thức nào thì cách chơi tam cúc vẫn không thay đổi, ai nhiều lá bài nhất người đó dành chiến thắng. Và để biết rõ hơn về luật chơi thì cùng theo dõi phần thông tin tiếp theo nhé.
Hướng dẫn chơi Tam Cúc
Lá bài
Bộ bài Tam Cúc có 32 lá bài gồm hai loại đỏ và đen. Các lá bài cùng tên có giá trị đỏ lớn hơn đen
Mỗi loại bao gồm các ký hiệu được phân định lớn nhỏ như sau: Tướng (将) > Sĩ (士) > Tượng (像 có vẽ hình con voi) > Xe (車 có vẽ hình cỗ xe) > Pháo (砲 có vẽ khẩu thần công) > Mã (馬 có vẽ hình con ngựa) > Tốt (卒 có vẽ hình người lính).
Trừ Tướng chỉ có 1 lá và Tốt có 5 lá mỗi, các loại khác đều có 2 lá mỗi loại.
Cách xếp bài

Chia bài
Tam Cúc có thể chơi từ 2 – 4 người:
Chơi 2 người: Mỗi người được chia 16 lá bài. Cách chơi này hai bên biết bài của nhau.
Chơi 3 người: Mỗi người được chia 9 lá bài. Bộ bài phải bỏ đi 5 cây: 1 Tướng ông (lá bài hồng), 1 Tướng bà (lá bài đen), 1 Sỹ đen, 1 Sỹ đỏ, 1 Tốt đen.
Chơi 4 người: Mỗi người được chia 8 lá bài.
Cách chơi
Người gọi đầu hay người có cái sẽ được máy tính chọn ngẫu nhiên. Người gọi đầu hay người có cái sẽ được máy tính chọn ngẫu nhiên. Người gọi bài sẽ gọi bài “một cây”, “hai cây”, “ba cây”… được gọi thì những người chơi còn lại sẽ tương ứng cho ra số lá bài của mình.
Các lá bài được ra với mặt phải (mặt có ký hiệu được giữ kín và úp xuống chiếu bài. Khi mọi người đã ra đầy đủ bài thì người gọi bài sẽ lật đầu tiên rồi theo thứ tự những người bên cạnh. Ai có lá bài có giá trị lớn nhất thì người đó được lá bài và giành cái. Tuy nhiên tất cả mọi người đều được phép chui bằng cách chịu thua và không ngửa bài để khỏi lộ bài.
So sánh những đôi hay ba với nhau. Bộ ba trên (Tướng-Sĩ-Tượng) ăn những bộ ba dưới (Xe-Pháo-Mã), bộ đôi, ba cùng loại thì bộ đỏ ăn bộ đen.
Đặc biệt: Người chơi vừa lên bài có 4 hay 5 cây tốt đỏ hoặc đen thì được “Trình làng” (gọi là Tứ tử hay Ngũ tử trình làng) trước khi nhà cái gọi cây bài đầu tiên và coi như thắng được 4 hay 5 cây này. Riêng Ngũ tử còn giành quyền cướp cái ,tức là quyền gọi cây bài đầu tiên.
Lưu ý: Lượt đánh đầu tiên, cả làng chỉ được phép ra Xe hồng là cao nhất. Nếu người chơi đánh cây có Tượng hoặc Sỹ thì sẽ bị coi là chui bài.
Tính điểm cho việc chơi bài tam cúc
Đến vòng bài cuối cùng, trước khi hết cây, người cầm cái có thể gọi là kết đôi (ví dụ đôi Xe hồng, đôi Pháo đen…) hoặc kết ba (chỉ được kết Xe-Pháo-Mã). Việc kết ở vòng cuối sẽ giúp người chơi đạt nhiều điểm hơn. Lưu ý: Kết đôi chỉ dừng ở đôi Xe hồng là cao nhất, đôi Tượng (đen, hồng) nếu thắng thì không được tính là kết đôi.
Kết Tốt đen: Nếu người gọi cuối cùng là đôi tốt đen mà thắng (không ai có đôi lớn hơn để bắt) thì người này ăn kết Tốt đen.
Đè Tốt đen, Tứ tử, Ngũ tử: Tại lượt cuối cùng, người gọi gọi đôi, Tứ tử, Ngũ tử Tốt đen mà có người ngửa bài được đôi, Tứ tử, Ngũ tử Tốt đỏ thì được gọi là đè Tốt đen, Tứ tử, Ngũ tử. Trong trường hợp này, người gọi Tốt đen phải đền cho người ăn Tốt đỏ.
Số điểm kết được tính như sau:
Tay đôi | Tay ba | Tay tư | |
---|---|---|---|
Kết đôi | 12 điểm | 6 điểm | 4 điểm |
Kết ba | 18 điểm | 9 điểm | 6 điểm |
Kết Tốt đen, Tứ tử, Ngũ tử | 24 điểm | 12 điểm | 8 điểm |
Tốt đỏ đè tốt đen | 48 điểm | 24 điểm | 16 điểm |
Nếu có kết thì ai kết là người thắng, những người còn lại bị thua bằng số điểm kết trừ đi số cây có trên bài.
Nếu không có kết thì mọi người so cây với nhau, ai nhiều hơn thì thắng, bằng nhau thì hòa và ít hơn thì thua. Trong bàn chơi 3 người, ai nhiều hơn ba cây thì thắng, ai có 3 cây là hòa, ai có ít hơn 3 cây là thua; tương tự bàn 4 người là 2 cây, bàn 2 người là 8 cây.
Một vài trường hợp đặc biệt khác trong tam cúc
Giống với cách chơi các hình thức bài khác tam cúc cũng sẽ có những trường hợp đặc biệt mà bạn cần nắm từ đó tạo hiệu quả tốt hơn cho chính mình.
.jpg)
Nếu sở hữu về tứ tử thì bạn sẽ chỉ có ăn chứ không thể làm cái, vì cái chỉ là ngũ tử.
Nếu bạn chơi có 3 người và tứ tử xuất hiện thì người chơi đó sẽ giành cái đi.
Đối thủ của ngũ tử sẽ có thể cướp cái đi của bạn.
Lời kết
Hy vọng với hướng dẫn về cách chơi tam cúc trên, các bạn đã nắm được cách chơi và có thể tham gia vào những trò chơi đầy thú vị cùng bạn bè và người thân. Đừng quên, tam cúc là một trò chơi mang tính giải trí cao, vì vậy, hãy thưởng thức trò chơi và không quên cười đùa, tạo niềm vui cho những người xung quanh. Chúc các bạn thành công và may mắn trong trò chơi tam cúc!